Öncelikle şu endişe içinde olmanız gerekiyor:
“Nasıl doğru piyanoyu seçebiliriz? Hata yapacağız diye korkuyorum.”
Yeni bir piyano satın almak oldukça komplike bir iştir. Her mağaza, her piyano hocası ve her piyano akordörünün tavsiye ettiği favori bir piyano markası vardır. Bağzıları aynı markayı iyi bulurken bağzılarıda çok kötü bulabilir.
İşte burada size yol gösterecek olan üç temel prensip.
1. Satınalabileceğiniz en pahalı piyanoyu satın alın. Ucuza satınalın enstrumanlar en sonunda tatminsizlik yaratır ve çalınmazlar.
2. Saygın, büyük üretim haçmine sahip ve gerçek teknik garantiyi verebilen bir piyano fabrikasının ürettiği piyanoyu satınalın.
3. Konservatuarların ve üniversitelerin favorisi olan ve onlar tarafından satınalınan bir piyano satınalın. Onlar tecrübeleriyle hangi piyanoların iyi, hangilerinin çok kötü olduğunu bilirler.
Nasıl bir piyanodan hoşlandığınızı satın almadan önce belirlemeniz çok önemlidir, yumuşak, parlak, çok yada az seslimi? Sonra satınalmaya çıktığınızda yanınıza güvendiğiniz bir piyanist alın ve çaldığı piyanolarda ne hissettiğini sorun. İnce orta ve kalın bütün sesleri dinleyin. Ve, bir kaç marka ve modeli denemeyi unutmayın. Çoğu zaman kalite ve fiyat aralığına bağlı olarak şaşırtıcı farklar olur ve size en uygun olanını bulmak istersiniz. (Aynı piyanonun evinize gelmesini garantilemek için satınaldığınız piyanonun seri numarasını alın.)
Kullanılmış piyano almak daha komplikedir. Başkalarının problemlerini satınalabilirsiniz ve genelde bu piyanoların garantisi yoktur. Fakat eğer hoşlandığınız kullanılmış piyano olursa güvendiğiniz bir akordöre ekspertiz yaptırın. Bu kişi sizi promlemler hakkında uyaracak ve bu piyanonun ihtiyaçlarınıza cevap verip vermediğini söyleyecektir.
Sorulacak Sorular
Ses tahtası
Piyano alırken önce piyanonun arkasına bakın. Sorulacak ilk soru ses tahtası, piyanonun tonunu belirliyen piyanonun arkasında olan ağaç plakadır. Bu piyanonun arkasında rahatlıkla görülen ağaç bir plaka olup, bütün kaliteli piyanoların ses tahtası kuzeyde yetişen ladin ağacından yapılır. Bu kaliteli ladin ağacı tellerden gelen titreşimi en iyi şekilde yansıttığı için piyanodan gelen ses kaliteli ve derinliğe sahiptir. Bu ladin ağacı özellikle açık rengli ve az damarlı olmalıdır. Bunun yanında özellikle uzak doğu da yapılan piyanoların ses tahtaları maliyeti düşürmek için kontra malzemeden yapılmakta ve bu malzemenin üzerine ladin ağacı desenli film şerit kaplanıp ağaç görüntüsü verilmektedir.
Demir Çerçeve ve Köprüler
Demir çerçeve dökümden yapılmış ve tellerle ses tahtasının arasındadır. Tellerin alt kısmı bu demir çerceveye bağlı olup yaklaşık 20 ton ağırlığındaki tellerin gerilimini taşır. Tiz ve kalın seslerin köprüleri piyanonun diğer önemli organlarından biridir. Bu akçaağaçtan yapılmış uzun parçalar ses tahtasına monte edilmiş olup tellerden gelen titreşimi ses tahtasına iletirler. Bu parçaların masif akçaağaçtan yapılmış olması çok önemlidir.
Teller
Piyano satıcıları tellerden söz ettiği zaman bahsedililen parçalar üstün derece çelikten yapılmış teller anlamına gelir. Bas teller ağırlaştırılmak için bakır tellerle sarılmıştır ve frekansları düşürüldüğü için daha az titreşirler. Demir çercevenin üst kısımında, teller akort çivilerine sarılarak tutturulmuştur. Bu akort çivileri ise çok sert tahtadan kat kat yapılmış akordun kalıcı olmasını sağlayan çivi tahtasına girer.
Mekanizma
Piyanonu hareket eden kısmı mekanizmadır. Yaklaşık 7500 parçanın hepsi oynar vaziyette olup, tuşalara basıldığında oluşan kuvveti tokmaklara ulaştırıp tokmağın tele vurmasını sağlarlar. Bütün kuyruklu piyanolarda yatay mekanizma, bütün konsol piyanolarda dikey mekanizma vardır. İyi bir mekanik piyano çalana kıvraklık kazandırır ve sorunsuz çalışır. Dünyadaki en iyi mekanikler RENNER tarafından üretilmektedir.
Tokmaklar
Piyano tokamakları tele vurarak teldeki titreşimi başlatırlar, bir veya iki kat keçe olarak tahta çekiçin üzerine çok kuvetti basınçla monte edilmişlerdir.
Akort ve Ayarlar
Mağazalarda gördüğünüz piyanolar tellerin gerilmesinden mekaniğin takılması ve hatta mobilyanın giydirilmesi sırasında fabrikada bir çok kez akortlanmışlardır. En son aşama ise tokmakların sertliğinin ayarlanması (voicing) ve mekanizmanın ince ayarlarıdır (regulation). Bu iki işlem her bir nota için ayrı ayrı yapılır.
Tuşlar
Şu anda nihayet başınızı piyanonun içinden dışarı çıkartabilir ve dışına yoğunlaşabilirsiniz. Piyanonun bütün tuşları mükemmel düzlüğe sahip mobilyanın en önünde yer alan tuş yatağına dizilmiş şekilde dururlar. Beyaz tuşlar günümüzde fildişinden yapılmamakta, fakat kırılmayan ve sararmayan sert plastikten yapılmaktadır. Siyah tuşlarda benzer malzemeden yapılmaktadır.
Pedallar
Piyanoların çoğu üç pedallıdır, fakat piyanistlerin büyük çoğunluğunun sadece iki pedala ihtiyacı vardır. En sağdaki pedal tuştan parmak kaldırıldığı zaman susturucuyu tele tekrar bastırarak telin titreşimini keser. Böylece basılan tuştan istenildiği kadar ses çıkar. Soldaki pedala una corda denir ki bu pedal tokmakları tele yaklaştırarak basılan tuştan daha az ses çıkmasını sağlar. Ortadaki pedal “apartman pedalı” olarakta adlandırılır. Bu pedal basıldığı zaman tokmaklar ile teller arasına bir keçe iner. Dolayısıyla tokmak tele vurmadan önce keçeye vurur ki buda çıkan sesi minimuma indirir. Böylece çalan kişi piyanodan ancak kendi duyabileceği kadar ses çıkartmış olur.
Mobilya
Sonunda piyanonun en çok göze çarpan en çekici parçası olan mobilya kısmına geldik. Bu tamamen kişinin zevkine bağlıdır. Ancak piyano uzun vadeli kullanılan bir entruman olduğu için ev dekorasyon değişimi ve diğer unsurlar göze alınarak her dekorasyona uyabilecek renk ve modeller tercih edilmelidir. Özellikle siyah piyanolar bu özelliği taşır.
